Met twaalf wijkgenoten begon ik anderhalf jaar geleden een ‘Verkenningstocht aardgasloos wonen’. Wij willen wonen zonder aardgas. Op onze tocht ontdekken we wat daar allemaal bij komt kijken. In januari organiseerden we een inspiratieavond over woningisolatie. Die smaakte naar meer; dit keer stond ‘de warmtepomp’ in de spotlights.
Amersfoort gaat van het aardgas af. Daarom verdiepen mijn wijkgenoten en ik ons in de alternatieven voor onze woningen. En natuurlijk dachten we daarbij als eerste aan de warmtepomp. Mede-verkenner Catoo en ik organiseerden er een inspiratieavond over. En de zaal zat weer bomvol.
Een verkoopadviseur van Dutch Heathpump Solutions legde uit wat een warmtepomp is: een omgekeerde koelkast. Of, een airco waarmee je je woning elektrisch kunt verwarmen. Mits je woning goed geïsoleerd is én je warmteafgifte-systeem geschikt is voor lage-temperatuurverwarming (zoals vloerverwarming). Want een warmtepomp produceert warmte met een lagere temperatuur dan de cv-ketel. Gewone radiatoren zijn daar niet geschikt voor. En als je woning niet goed geïsoleerd is, krijg je die niet warm met die lagere temperaturen.
De verkoopadviseur liet drie typen warmtepompen de revue passeren:
- Volledige warmtepompen: Die doen alles wat een cv-ketel doet, maar dan elektrisch. De meest voorkomende zijn de bodem-warmtepomp en de lucht-warmtepomp. Een volledige warmtepomp veroorzaakt 35% tot 50% minder CO₂ uitstoot dan een cv-ketel. Gebruik je groene stroom, dan verwarm je je woning en je tapwater zelfs CO₂-neutraal. En als je ook nog elektrisch kookt, dan woon je aardgasvrij.
- De hybride-warmtepomp: Heb je je huis enigszins geïsoleerd, dan kun je een warmtepomp gebruiken in combinatie met een cv-ketel. Meestal kun je je radiatoren laten hangen. Je bespaart flink op je gasverbruik en stoot daardoor circa 25% minder CO₂ uit.
- En tot slot de ventilatie-warmtepomp: Dat is in principe ook een hybride-warmtepomp voor huizen met mechanische ventilatie. De ventilatie-warmtepomp gebruikt de warmte uit de ventilatielucht om je huis (bij) te verwarmen. Waardoor je energie bespaart.
Na de verkoopadviseur, kwamen vier Amersfoortse huiseigenaren aan het woord. Zij deelden hun ervaringen met de verschillende typen warmtepomp.
De woning van Jaap dateert uit de jaren negentig van de afgelopen eeuw; een goed geïsoleerde woning, die bovendien voorzien was van vloerverwarming. Toen zijn cv-ketel er mee stopte, liet Jaap een (volledige) bodem-warmtepomp installeren. De benodigde warmte komt van 70 meter onder zijn voortuin. Jaap toonde een indrukwekkende reeks foto’s van de graaf- en boorwerkzaamheden die aan de installatie vooraf gingen.
Wijkgenoot René liet zo’n zelfde bodem-warmtepomp installeren. Maar hij woont in een meer dan honderd jaar oud, gemeentelijk monument. Bij hem had de ingreep heel wat meer voeten in aarde: nieuwe vloer, nieuw (monumenten)glas, nieuwe kozijnen en (vanwege de monumentale status en het ontbreken van een spouw) gevelisolatie van binnenuit. Bovendien ging de tuin van zijn vrouw volledig op de schop. De aanwezige wijkgenoten begonnen wat op hun stoelen te schuiven.
Als klap op de vuurpijl deelde Geke haar ervaringen. Zij kocht met haar vriend een oude arbeiderswoning. Ze lieten alleen het casco staan en gingen flink aan de slag. Ze isoleerden grondig, maakten het huis bijna luchtdicht en brachten een nieuwe vloer met vloerverwarming aan. Met de lucht-warmtepomp, krijgen ze het huis prima warm. De buitenunit staat achterin de tuin. De buren – die ook in de zaal zaten – gaven aan er niets van te horen. De aanwezige wijkgenoten waren onder de indruk. Maar weinig mensen zagen zo’n ingrijpende verbouwing zitten.
Gelukkig kon Frits tot slot wat zorgen wegnemen. Hij had zijn jaren dertig woning de afgelopen jaren stapje voor stapje geïsoleerd. Toen hij een nieuwe begane grondvloer met vloerverwarming aan liet brengen, schafte hij een hybride-warmtepomp aan. De binnen-unit van de warmtepomp (ter grootte van twee flinke schoenendozen) hangt naast de bestaande cv-ketel. Die cv-ketel zorgt voor warm tapwater en springt alleen op heel koude dagen bij om het huis te verwarmen. De buitenunit van de warmtepomp, liet Frits op het houten dak van de keuken plaatsen. In de keuken hoor je die buitenunit wel. Maar de buren horen er helemaal niets van. Frits verbruikt circa 30% minder aardgas. Dankzij een aantrekkelijke aanbieding en subsidie van de Rijksoverheid, had hij de investering in twee jaar terugverdiend. Wie wil dat nu niet?
De zaal was duidelijk onder de indruk van de verhalen van de vier ervaringsdeskundigen. Maar ik hoorde niemand om een warmtepomp roepen. De meeste van mijn wijkgenoten waren vooral geïnteresseerd in alternatieven voor aardgas, die je met de buurt kunt organiseren. Een prachtig onderwerp voor een volgende inspiratieavond.
Op https://www.milieucentraal.nl/nieuws/2018/welke-warmtepomp-past-bij-jou/ vind je onafhankelijke informatie over warmtepompen. Op https://www.energiesubsidiewijzer.nl/ kun je zien welke subsidies en leningen beschikbaar zijn. Wil jij ook wonen zonder aardgas? Volg mij en mijn buurtgenoten op http://bit.ly/Verkenningstocht
De namen van mensen zijn om privacyredenen gefingeerd. Die van bedrijven en organisaties die ter sprake komen niet.